Mazowiecki konserwator zabytków rozpoczął procedurę wpisania warszawskiego Dworca Gdańskiego do rejestru zabytków. To oznacza tymczasową ochronę obiektu i niepewność wobec planów PKP i Ghelamco, które chcą w sąsiedztwie stacji postawić cztery wieżowce i nowy budynek dworca.
Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wszczął postępowanie w sprawie wpisania warszawskiego Dworca Gdańskiego do rejestru zabytków. Procedura ruszyła 21 sierpnia 2025 r. na wniosek dwóch organizacji społecznych – Miasto Jest Nasze i Stowarzyszenia „Masław” – złożony jeszcze w listopadzie 2024 r. Konserwator poprosił także Narodowy Instytut Dziedzictwa o przygotowanie opinii w tej sprawie.
Od dnia wszczęcia postępowania obiekt objęty jest tymczasową ochroną konserwatorską. Zgodnie z art. 10a ustawy o ochronie zabytków do czasu ostatecznej decyzji zakazane są wszelkie roboty budowlane i prace konserwatorskie mogące naruszyć substancję lub wygląd dworca. Po ewentualnym wpisie do rejestru każda ingerencja w budynek będzie wymagała zgody konserwatora, a jeśli decyzja obejmie także „otoczenie” zabytku – rygory mogą objąć również sąsiednie działki.
Dworzec z historią i w cieniu nowych inwestycji
Dworzec Gdański powstał w latach 1958–1959 według projektu architekta Stanisława Kallera i był jednym z pierwszych powojennych dworców kolejowych stolicy. W 1984 r. budynek ucierpiał w wyniku pożaru, a późniejsze przebudowy i nadbudowa kondygnacji zmieniły jego pierwotną bryłę.
Decyzja konserwatora zbiegła się w czasie z ambitnymi planami komercyjnej zabudowy otoczenia stacji. We wrześniu 2024 r. PKP S.A. i spółka Xcity Investment, we współpracy z deweloperem Ghelamco, ogłosiły wznowienie projektu budowy czterech budynków usługowo-biurowych o łącznej powierzchni około 100 tys. m² oraz nowego budynku dworca o wielkości ok. 1900 m². Realizacja inwestycji została podzielona na pięć faz.
Niezależnie od tych planów w rejonie stacji prowadzone są także prace infrastrukturalne. Jesienią 2024 r. rozpoczęła się budowa drugiego przejścia podziemnego pod torami i peronami. Według zapowiedzi zasadnicze prace przy peronach zakończą się w pierwszym kwartale 2026 r., a uruchomienie nowego przejścia planowane jest na drugi kwartał 2026 r.
Ochrona a zabudowa wokół stacji
Kluczowe znaczenie będzie miała treść decyzji konserwatora. Jeśli wpis obejmie wyłącznie pawilon dworca, sąsiednie tereny – w tym okolice ul. Słomińskiego i rejon tzw. wiaduktu żoliborskiego – pozostaną pod reżimem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Obowiązujący od 2011 r. plan dopuszcza w tym obszarze zabudowę usługowo-komercyjną, regulując jej parametry urbanistyczne.
Wpisanie obiektu do rejestru nie wstrzymuje więc automatycznie realizacji inwestycji deweloperskich w otoczeniu stacji, ale skutecznie zabezpiecza sam budynek przed rozbiórką lub głęboką ingerencją. Dopiero ewentualne uznanie także „otoczenia” dworca za zabytek mogłoby realnie wpłynąć na plany zabudowy w sąsiedztwie. Ostateczne rozstrzygnięcie poznamy po zakończeniu postępowania i publikacji treści decyzji.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem
zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w
Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów
zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w
Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji
handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu
w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z
siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.